دفتر ثبت تجاری مخصوص ثبت نام اشخاصی است که به شغل تجارت اشتغال دارند. دفتر ثبت تجاری بر خلاف دفاتر تاجر ، سند رسمی می باشد. یکی از الزامات حرفه ای شغل تجارت، ثبت نام تاجر در دفاتر تجاری است. مقررات حاکم بر ثبت نام در دفتر ثبت تجاری در مواد 16 لغایت 19 قانون تجارت و نیز در آیین نامه دفتر ثبت تجاری ( مصوب فروردین و مهر 1325) پیش بینی شده است.
تشریفات ثبت نام تاجر در دفتر ثبت تجاری : هر بازرگان حقیقی و بنگاه بازرگانی یا شرکت بازرگانی، اعم از ایرانی و خارجی که مرکز اصلی آن ها یا تجارتخانه آن ها در ایران است و یا در خارج است ولی در ایران شعبه یا شعبی دارند، باید نام خود را در محلی که در ایران مشغول فعالیت است به ثبت رساند. ( ماده 16 قانون تجارت و مواد 1 و 2 آیین نامه دفتر ثبت تجاری ). ثبت نام شرکت های تجاری به عنوان شخص حقوقی، علاوه بر ثبت به عنوان شرکت در دایره ثبت شرکت ها، یک عمل لغو و زاید است؛ زیرا به موجب قانون ثبت شرکت ها، اطلاعات لازم در مورد شرکت ها، با ثبت آن ها در دایره ثبت شرکت ها در اختیار مسئولان قرار می گیرد و اخذ مجدد این اطلاعات توسط متصدی دفتر ثبت تجاری و ثبت آن ها در دفتر مزبور زاید است و به نظر می رسد قانون گذار باید با اصلاح قانون و آیین نامه مربوط، از آن احتراز کند. نگهداری دفتر ثبت تجاری در تهران به عهده دایره ثبت شرکت ها و در شهرستان ها به عهده ادارات ثبت است. ( ماده 12 آیین نامه دفتر ثبت تجاری ). در بدو امر، رئیس دادگستری محل یا نماینده او باید صفحات دفتر ثبت تجاری را شماره گذاری، امضا و ممهور به مهر دادگستری کند. مجموع تعداد صفحات نیز باید با تمام حروف در اول و آخر دفتر با ذکر تاریخ قید شود. ( تبصره 1 ماده 1 آیین نامه ). در آیین نامه دفتر ثبت تجاری برای ثبت صحیح نام تجار در دفتر مذکور مقررات ویژه ای پیش بینی شده است : 1- تسلیم اظهارنامه ، که اشخاص مشمول ثبت نام باید ظرف یک ماه از تاریخ شروع به کار یا تاسیس به ثبت محل تسلیم کنند( ماده 4 آیین نامه ) . در این اظهارنامه نکاتی باید ذکر شود که در ماده 6 آیین نامه ذکر شده اند : مشخصات بازرگان یا مدیران شرکت و تابعیت آن ها؛ تاریخ ورود به ایران و شماره و محل صدور پروانه اقامت ( در مورد اشخاص خارجی )؛ اقامتگاه شخص و اقامتگاه محل تجارتخانه و غیره. 2- کنترل اظهارنامه و ثبت آن . طبق ماده 7 آیین نامه دفتر ثبت تجاری، " متصدی دفتر ثبت تجاری مکلف است مفاد اظهارنامه را در ظرف ده روز در دفتر خود ثبت و ذیل هر سه نسخه شماره ثبت و تاریخ و اسم دفتر ثبت تجاری را قید و یک نسخه را با تصدیق به اینکه اظهارنامه مزبور ثبت شده است امضا و مهر نموده به اظهارکننده تسلیم نماید و نسخه دیگر را به وزارت بازرگانی ارسال دارد ". اختیار متصدی دفتر ثبت، محدود است به کنترل مدارک ارائه شده متقاضی؛ بعنی او صرفاَ موظف است بررسی کند آیا متقاضی مدارک موضوع ماده 6 آیین نامه را به درخواست منضم کرده است یا خیر؛ و در خصوص اینکه آیا نشانی متقاضی واقعاَ همانجایی است که در مدارک ارائه شده ذکر گردیده یا سرمایه اظهارشده برای شرکت توسط مدیر متقاضی واقعاَ همان است که در مدارک پیوست آمده، و وظیفه و مسئولیتی بابت صحت و سقم آن ها ندارد. قانون گذار معین نکرده است در صورت رد درخواست ثبت نام، متقاضی، نزد چه مقامی می تواند شکایت کند. در چنین وضعی، متقاضی می تواند به دیوان عدالت اداری مراجعه و الزام اداره ثبت مربوط را به ثبت نام خود تقاضا کند. تغییرات بعدی که در وضعیت حرفه ای تاجر ایجاد می شود، یعنی تغییراتی که پس از ثبت اولیه اظهارنامه، در هر یک از بندهای ماده 6 آیین نامه دفتر ثبت تجاری، به عمل می آید باید در دفتر ثبت تجاری قید و مراتب به وزارت بازرگانی اعلام شود. به موجب ماده 8 آیین نامه دفتر ثبت تجاری، که این نکات را بیان کرده است، توقف و انحلال اظهارکننده نیز باید به دفتر ثبت محلی که شرکت یا بنگاه یا تجارتخانه در آن ثبت شده، اطلاع داده شود. فوت رئیس تجارتخانه نیز باید ظرف شش ماه از تاریخ فوت توسط قائم مقام مدیر شرکت یا شخص بازرگان یا رئیس بنگاه به دفتر اطلاع داده شود.
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید